Voorwoord

Toekomstvast vernieuwen

De Hollandse delta is een bijzondere regio: we wonen en werken grotendeels op of zelfs onder de zeespiegel, met een ligging aan zee en aan de monding van enkele belangrijke rivieren. Deze ligging maakt ons gebied economisch krachtig en aantrekkelijk om te leven, maar brengt ook een grote verantwoordelijkheid met zich mee. Het waarborgen van veiligheid, voldoende en schoon water en goed onderhouden wegen vraagt om stevige keuzes en forse investeringen. Dat is waar wij als waterschap mede voor aan de lat staan.

Maatregelen nu noodzakelijk

De klimaatuitdagingen worden steeds urgenter. Langdurige periodes van droogte, afgewisseld met extreme neerslag en een stijgende zeespiegel, dwingen ons om nú maatregelen te nemen. En hoewel de bestuursperiode 4 jaar duurt, vraagt de complexiteit van deze opgaven dat we ook verder vooruitkijken. We gaan op volle kracht vooruit, scherp aan de wind varend. Dat doen we niet alleen op het gebied van waterveiligheid en de beschikbaarheid van voldoende en schoon water, maar ook bij onze rioolwaterzuiveringen. Die moeten voldoen aan steeds strengere eisen voor waterkwaliteit en duurzaamheid. Op meerdere terreinen tegelijk werken we aan een robuuste en toekomstbestendige leefomgeving. Ook de herijking van het Deltaprogramma in 2026 wordt hierbij een belangrijk ijkpunt. Het Deltaprogramma draagt bij aan het realiseren van een waterrobuuste en klimaatbestendige inrichting van Nederland, waarbij waterschappen een cruciale rol spelen in de uitvoering. Voor ons waterschap zijn de beslissingen en voorkeursstrategieën van het Deltaprogramma van groot belang. Nationale keuzes op het gebied van waterveiligheid, de beschikbaarheid van zoetwater en ruimtelijke adaptatie hebben immers direct invloed op onze taken. Maar ook de internationale context is voor ons van belang, de huidige geopolitieke onrust in de wereld vraagt van ons als waterschap om serieus naar onze weerbaarheidsopgave te kijken. We moeten op een andere manier denken over en kijken naar kwetsbaarheden in ons werk, ons beheergebied en de taken die wij uitvoeren. In 2026 gaan we werken aan onze integrale weerbaarheidsstrategie. Vanzelfsprekend doen we dat niet alleen, maar in verbinding met andere waterschappen, gemeenten, provincie en de veiligheidsregio’s.

Forse investeringen voor een toekomstbestendige delta

Om de Hollandse delta ook in de toekomst leefbaar en veilig te houden zijn meerjarig forse investeringen nodig. Zo is in 2026 een bedrag van ruim € 80 miljoen begroot voor de grootschalige vernieuwing van onze rioolwaterzuiveringen op Goeree-Overflakkee en in Spijkenisse, en ons slibverwerkingsbedrijf in Rotterdam-Sluisjesdijk. Deze investering is noodzakelijk om ervoor te zorgen dat het rioolwater van 1,3 miljoen inwoners ook in de toekomst goed schoongemaakt kan worden. De inzet op voldoende en schoon water in onze sloten, vaarten en kanalen vraagt ook in 2026 veel inspanning. Er worden bijvoorbeeld baggerwerkzaamheden ten behoeve van de Kaderrichtlijn Water uitgevoerd in een aantal grote wateren. En samen met Staatsbosbeheer voeren we maatregelen uit om in het Oudeland van Strijen het gewenste waterpeil mogelijk te maken. Dijkversterking blijft belangrijk om onze kwetsbare delta veilig te houden. We gaan onder andere verder met de onderwaterdijkversterking bij de Grevelingen. En in het beheergebied van Hollandse Delta zorgen wij voor het duurzaam veilig onderhoud van de wegen buiten de bebouwde kom en werken hierin samen met gemeenten en de provincie. Ook onze weerbaarheidsopgave gaat vragen om investeringen op korte en lange termijn. Het is nu nog onduidelijk welke investeringen er nodig zijn om onze weerbaarheid te vergroten.

Gevolgen voor inwoners

De opgave is groot, waarmee ook een grote financiële opgave ontstaat. Het is onoverkomelijk dat de kosten van deze maatregelen in 2026 leiden tot een toename van de waterschapslasten van zo’n 8,6%. In februari ontvangen de meeste inwoners, bedrijven, boeren en eigenaren van natuurgebieden de aanslag voor 2026, waarin deze ontwikkeling zichtbaar wordt. Het aangepaste belastingstelsel dat in 2026 in werking treedt, heeft enkele herverdeeleffecten: sommige groepen inwoners en bedrijven zullen iets meer bijdragen, anderen juist iets minder.

Uitdagingen pakken we samen op

Ons bestuursakkoord ‘Waterambities verenigd’ vormt de basis voor deze begroting. Samen met de vertaling naar het ‘Uitvoeringsprogramma 2023-2027’, waarin de bestuurlijk strategische speerpunten zijn geconcretiseerd. Om de ambities te kunnen realiseren, is een robuuste, wendbare en toekomstgerichte organisatie noodzakelijk. De organisatieontwikkeling die in 2026 concreet vorm krijgt, draagt hieraan bij. De begroting en de meerjarenstrategie laten zien dat de investeringen in aantal, omvang en complexiteit de komende jaren fors toenemen. Het project Korteweg heeft aangetoond dat ons waterschap verdere versterking en doorontwikkeling nodig heeft om die investeringen op een daadkrachtige en beheerste wijze uit te voeren. Met de voorliggende begroting stelt het college voor daartoe belangrijke stappen te zetten. Daarnaast vraagt het realiseren van de opgaven een nauwe samenwerking met onze partners: gemeenten, provincies, het Rijk, bedrijven en inwoners. Alleen samen kunnen we zorgen voor een veilige, leefbare en toekomstbestendige delta.

Het college van dijkgraaf en heemraden,