Ga naar de inhoud van deze pagina.
Programmabegroting 2026 Meerjarenraming 2027-2030 Commissie-20251110-12

Kengetallen

Kengetallen

Op grond van de verslaggevingsregels nemen we in deze begroting een aantal kengetallen op. Deze geven samen een beeld van de ontwikkeling van de financiële positie de komende jaren.

Weerstandsvermogen

De ontwikkeling van het weerstandsvermogen is te vinden in de paragraaf Uiteenzetting van de financiële positie - Weerstandsvermogen en risicobeheersing .

Nettoschuldquote

De nettoschuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van het waterschap ten opzichte van de belastingopbrengst. Dit percentage geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en aflossingen op de exploitatie. Een hoge nettoschuldquote hoeft op zichzelf geen probleem te zijn. Of dat het is geval is, valt niet direct af te leiden uit het percentage zelf. Het hangt af van meerdere factoren, zoals de hoogte van de kapitaallastenquote en reservepositie.

De onderstaande tabel geeft de verhouding weer tussen de nettoschuld en de belastingopbrengsten van het waterschap.

(bedragen x € 1 mln.)

De komende jaren stijgt de nettoschuldquote als gevolg van de investeringsopgave. De schuldquote vanaf 2028 ligt daardoor boven de bestuurlijk afgesproken signaleringswaarde van 225%.

EMU-saldo

De onderstaande tabel toont de ontwikkeling van het Europese Monetaire Unie (EMU)-saldo. In deze tabel staat de door de Unie van Waterschappen geadviseerde individuele referentiewaarde voor het EMU-saldo van waterschap Hollandse Delta.

(bedragen x €1 mln.)

Het EMU-saldo geeft aan of er in een bepaald jaar met reële transacties meer geld uitgegeven wordt dan in een jaar binnenkomt, of dat er geld overgehouden wordt. Het EMU-saldo is daarmee een indicatie voor de ontwikkeling van de liquiditeits- en financiële positie (eigen vermogen en schulden) van het waterschap.

Uit de tabel blijkt dat het geraamde EMU-saldo een tekort vertoont. Dit wordt met name veroorzaakt door de te verwachten investeringen in die jaren. Een referentiewaarde is geen norm, maar een indicatie van het aandeel dat een waterschap in de gezamenlijke ruimte voor de decentrale overheden heeft.

Wendbaarheid van de begroting (kapitaallastenquote)

Een wendbare begroting stelt de organisatie in staat om adequaat in te spelen op veranderende omstandigheden, nieuwe beleidsprioriteiten en onverwachte financiële ontwikkelingen. Het vermogen om keuzes bij te sturen en geld flexibel in te zetten, is cruciaal voor een toekomstbestendige financiële huishouding. De kapitaallastenquote biedt inzicht in het aandeel van de kapitaallasten (rente en afschrijving) binnen de totale exploitatie-uitgaven.

Een relatief hoge kapitaallastenquote kan duiden op een sterke inzet van financiële middelen voor investeringen in activa, terwijl een lagere quote kan wijzen op een beperkte mate van investeren of een efficiënte benutting van het beschikbare vermogen.
Deze indicator is relevant voor het beoordelen van de financiële ruimte en het risicoprofiel van de organisatie. De ontwikkeling van de kapitaallastenquote kan een signaal zijn voor noodzakelijke bijsturing in het investeringsbeleid.

(bedragen x € 1 mln.)

Uit de bovenstaande tabel blijkt dat de kapitaallasten als percentage van de totale begroting de komende jaren geleidelijk toenemen. Deze stijging is het directe gevolg van de investeringsopgave die we in de komende periode moeten realiseren.

De signaleringswaarde voor de kapitaallastenquote is vastgesteld op 25%. In de komende jaren blijft deze waarde binnen de afgesproken norm. Dat geeft aan dat de financiële ruimte op korte termijn toereikend is. Op de langere termijn verwachten we dat de kapitaallastenquote de vastgestelde grens van 25% zal overschrijden.

Reserves voor financiering toekomstige investeringen (reservepositie)

De verhouding tussen de reserves en het balanstotaal is een belangrijke indicator voor de financiële weerbaarheid van het waterschap. Een sterke reservepositie vergroot het vermogen om financiële tegenvallers en risico’s op te vangen. Een hogere reservepositie heeft bovendien als voordeel dat het beroep op externe financiering beperkt kan blijven. Hierdoor nemen de rentelasten af en verkleinen we de afhankelijkheid van de kapitaalmarkt.

(bedragen x €1 mln.)

In de afwegingskader 'Gezonde financiën WSHD 2025' is afgesproken dat de reservepositie een bandbreedte kent van minimaal 10% tot 15% van het balanstotaal. Deze norm dient als waarborg voor een gezonde financiële buffer en het opvangen van eventuele tegenvallers.
Uit de bovenstaande tabel blijkt dat vanaf 2026 het aandeel van de reserves onder deze bandbreedte zakt. Deze ontwikkeling wordt voornamelijk veroorzaakt door een toename van de vaste schulden, die nodig zijn voor de financiering van de omvangrijke investeringsopgave in de komende jaren.

Lastendruk

De indicator voor de hoogte van de lastendruk is een meerpersoonshuishouden met een eigen woning in vergelijking met het landelijk gemiddelde. De toelichting is te vinden in het hoofdstuk Waterschapsbelasting.

Beoordeling van de kengetallen

De financiële positie van waterschap Hollandse Delta staat de komende jaren onder druk door de omvangrijke opgaven. De dalende reservepositie en stijgende kapitaallasten- en schuldquote verslechteren de financiële kengetallen.

Uit de begroting 2026 blijkt dat we zowel op korte termijn (reserves in 2026) als op langere termijn (schuldquote vanaf 2028) onder de signaleringswaarden komen. Dit kan de financiële ruimte beperken en vormt een risico voor het realiseren en bekostigen van de toekomstige opgaven.